Çavdar Nedir? Faydaları Nelerdir?
Buğdaya benzerliği ile bilinen çavdar diyet listelerinde bulunan en önemli yiyecektir. Çavdar taneleri yapı olarak buğdayı andırır ama taneler buğdaya göre daha ince ve uzundur. Ayrıca kılçık kısmı denilen yerleri buğdaydakilere göre kısa olmaktadır. Çavdarın başakları ise buğdaydan çok arpaya benzer.
Çavdarın besin değeri oldukça fazladır. Ancak ülkemizde çok sık tüketilmiyor. Genellikle dağlık bölgelerimizde daha fazla üretilmekte ve satışa sunulmaktadır.
Buğday, arpa gibi tahılların yetişmediği arazilerde kolaylıkla yetişebilir ve verimi bol olur. Bunun en büyük sebebi çavdarın zor iklim koşullarına ayak uydurabilmesidir. Çavdar ekimi genellikle sonbaharın başlaması ile yapılır. Kış soğuğundan etkilenmez ve ertesi yılın yaz aylarına kadar olgunlaşır.
Hasat edilen çavdar başakları buğday gibi tanelerine ayrılır ve değirmenlerde un haline getirilir. Buğdayın beyaz un haline gelebilmesi için kepeğinin ayrılması gereklidir. Ancak çavdarda bunu yapmak mümkün değildir. Değirmenlerde öğütülen çavdar unu kepekli buğday unu gibi kahverengindedir. Bu undan çavdar ekmeği yapılabilmektedir. Ancak tek başına çavdar unu kullanılarak hazırlanan ekmeklerin kalitesi düşük olur. Bir unun ekmek olabilmesi için onun kabarmasını sağlayan glüten içermesi gereklidir. Ancak glüteni içinde çok az barındırdığı için saf çavdar unundan hazırlanan ekmekler yeterince kabarmaz ve içinde nem fazla olur. İçi hamur kalan bu ekmeği tüketmek rahatsızlık verir. Üstelik içindeki nem fazla olacağından dayanıksız bir ekmek olur. Piyasada satılan kaliteli çavdar ekmekleri bulunmaktadır. Bu ekmeklerin kabarabilmesi için çavdar ununa bir miktar buğday unu karıştırılır. Böylece ekmeğe kabarma özelliği kazandırılır.
Çavdar ekmeği tüketilmesi tavsiye edilen bir besindir. Çünkü çavdar sağlık için oldukça yararlı bir tahıldır. Özellikle şeker hastalarının tüketmesi tavsiye edilmektedir.
Çavdarın Faydaları
- İçeriğinde bol miktarda lif bulunur bu sayede yiyeceklerin çabuk sindirilmesine katkı sağlar.
- Kilo verme aşamasında tüketildiğinde zayıflamaya yardımcı olur.
- Safra kesesinde bulunan taşların yok edilmesinde ve oluşmasının engellenmesinde etkilidir.
- Bağırsak kanseri riskini en aza indirir.
- Kan dolaşımını hızlandırır ve damar tıkanıklarının oluşumunu engeller.
- Kolesterol seviyelerini düzenler.
Bunlar gibi pek çok rahatsızlığı engelleyen çavdar ekmeği sağlıklı beslenme uzmanlarının şeker hastalarına ve diyet yapanlara önerdiği bir besin türüdür.
