Havucun Faydaları Nelerdir?

Havuç bilimsel olarak  Daucus carota ismiyle adlandırılır ve yetiştirilmesinin kolay olmasının da etkisiyle dünyada en çok tüketilen kök sebzelerinden biridir. Sebzenin çok sayıda ülke mutfağında geniş kullanımı vardır; sadece turuncu ve kırmızı değil beyaz, sarı, mor gibi renklerde türleri bulunur. Kökü dışında toprağın üzerinde kalan yeşil kısmı da salatalarda veya diğer yemeklerde kullanılabilir.

Doğada kendiliğinden yetişen havuçların odunsu bir kabuğu bulunur. Bu yüzden yetiştirilirken bu özelliği dışarıda bırakılıp günümüzde tükettiğimiz ince kabuklu havuçların tarımı tercih edilmiştir. Bitkinin sağlığa faydaları ve lezzeti ile geçmişte olduğu gibi gelecekte de dünya mutfağının en önemli malzemelerinden biri olması beklenmektedir.

Sağlığa olan faydalarının büyük kısmı içerdiği beta-karoten ve lif ile ilgilidir.

Araştırmalara göre ayrıca antioksidanlar, potasyum, K vitamini, sodyum, fosfor, kalsiyum, C vitamini, niasin ve B6 vitamini açısından da zengindir. Detaylı besin değerleri için besin değerleri tablosunu inceleyebilirsiniz.

Havucun Sağlığa Faydaları

1- Göğüs ve Kolon Kanserini Önler

Beta-karoten tüketimi ile birden fazla kanserin görülme olasılığı arasında ters orantı vardır. Araştırmalara göre günlük beta-karoten tüketiminin 1.7 mg’dan 2.7 mg’a çıkarılması kanser riskini %40 azaltır. Ortalama bir havuç 3 mg beta-karoten içerir.

Bir diğer bilimsel araştırmada araştırmacılar lif açısından zengin olan havuç tüketiminin kolon kanseri riskini %24 düşürdüğünü bulmuşlardır. Ayrıca yapılan 8 araştırmanın doktorlar tarafından analiz edilmesiyle elde edilen bulgulara göre çiğ havuç tüketen kadınlarda göğüs kanseri görülme olasılığının tüketmeyenlere göre 5-8 kat daha düşük olduğu belirlenmiştir.

2- Kolesterolü Düzenler

Yüksek kolesterol kalp hastalıklarının en önemli sebeplerinden biridir. Düzenli havuç tüketmek kolesterolü düşürür. Üç hafta boyunca günde 200 gram havuç tüketen kişilerde kolesterol seviyeleri %11 oranında düşmüştür.

Bir grup İsveçli bilim adamı kök sebzelerinin kalp krizi riskini düşürdüğünü bulmuştur. Bir diğer araştırma da bunu destekler nitelikte daha çok havuç tüketen kişilerde, az havuç yiyenlere göre kalp krizi riskinin 3 kat daha düşük olduğu sonucuna ulaşmıştır.

3- Görme Yeteneğini Artırır

A vitamini eksikliği bilinenlere göre düşük ışıkta görme zorluklarına sebep olabilir. Havuç A vitamini açısından zengindir. Yüksek antioksidan etkileriyle görüşü iyileştirir ve yaşlanmayla ortaya çıkan gece körlüğü gibi durumları önleyebilir.

4- Diyabeti Kontrol Eder

Havuç içerdiği karotenoidlerle kan şekerinin kontrol edilmesinde etkilidir. Karotenoidler insülin direncini azaltır ve kan şekerini düşürür bu sayede diyabet sorunu olanların normal ve sağlıklı bir hayat yaşamasına yardım eder. Bu maddelerin ayrıca vücut tarafından metabolize edilen insülin ve glukoz miktarları üzerinde etkisi vardır.

Diyabete olan faydalarının yanı sıra bitkinin antiseptik özellikleri bulunur, laksatif ve vermisid olarak kullanılabilir. Karaciğer sorunları için bitkisel tedavi yöntemi olarak kullanımı yaygındır. Havuç yağı ise kuru cilde iyi gelir. Bir araştırmaya göre havuç suyu tüketmek mide ve bağırsak sağlığını artırır.

5- Tansiyonu Düşürür

Havuçta bulunan kumarin hipertansiyonun azaltılması ve kalp sağlığının korunmasıyla alakalıdır. (11) Kumarin dışında sebze potasyum açısından zengindir ve potasyum damar genişletici etkileri sayesine kan damarlarındaki gerginliği azaltır, kan dolaşımını artırır, kardiovasküler sistem üzerindeki yükü düşürür. Yüksek tansiyon; ateroskleroz, felç ve kalp kriziyle yakından ilgilidir. Havuç tüketmek bu hastalıklardan korunmanıza yardımcı olur.

6- Bağışıklık Sistemini Güçlendirir

Bir dizi antiseptik ve antibakteriyel özelliğiyle havuç bağışıklık sistemini güçlendirmek için ideal besinlerdendir. Sadece C vitamini açısından zengin olmakla kalmaz içerdiği diğer vitamin ve iz minerallerle vücuda çok yönlü faydalar sağlar.

7- Sindirime Yardımcı Olur

Çoğu diğer sebze gibi havuç da yüksek oranda lif içerir; lif sağlıklı sindirim sisteminin en önemli bileşenlerinden biridir. Lif besin artıklarına hacim ve kütle ekler, maddeleri suyu çekerek yumuşatır, peristaltik hareketi ve sindirim sıvılarını tetikler; bu sayede besinler sindirim yolu boyunca kolaylıkla ilerleyebilir. Kabızlık gibi sorunların şiddeti azalır, kalın bağırsak ve mide kanseri dahil tehlikeli hastalıklardan korunulur. Lif ayrıca aşırı kolesterolün atılmasını sağlayarak kalp sağlığına da destek olur.

8- Maküler Dejenerasyonu Azaltır

Maküler dejenerasyon yaşlı insanlarda yaygın görülen ve makulanın fonksiyonlarının zarar gördüğü bir yaşlanma kaynaklı görme hastalığıdır. Araştırmalara göre bol beta-karoten içeren besinler tüketen kişilerde maküler dejenerasyon riski diğer kişilere kıyasla %40 daha düşüktür. Beta-karoten enzimatik reaksiyonlarla bölünerek göz üzerinde güçlü antioksidan etkileri olan A vitaminine dönüşebilir.

9- Ağız Sağlığını Artırır

Havuçta bulunan bileşikler iyi mineral antioksidanlardır ve diş etlerini ve ağızdaki salgı bezlerini uyararak tükürük salgısını artırırlar. Tükürük alkali bir maddedir ve ağızdaki bakteri, yabancı maddeler ve diş çürüğü, plak ve ağız kokusuna sebep olan diğer etkenlere karşı etkilidir.

10- Felç Riskini Düşürür

Her gün havuç tüketmek felç riskini %68 oranında düşürür. Çok sayıda bilimsel araştırma beyin üzerinde var olduğu düşünülen “havuç etkisi” inanışını güçlendirmektedir. Araştırmalara göre felç ve inme görülen hastalarda vücutlarında en çok beta-karoten bulunanlar; hayatta kalma olasılığı en yüksek olan kişilerdir.

Havucun Yan Etkileri / Zararları

Besin olarak tüketilmesi güvenlidir ancak ilaç olarak tıbbi dozlarda tüketilmesi bazı yan etkilere sebep olabilir ve güvenli olmayabilir. Aşırı miktarlarda tüketilmesi cildin sarılaşmasına yol açabilir. Havuç suyu aşırı miktarlarda tüketilirse diş çürüğü yapabilir.

Hamilelik ve Emzirme

Hamile ve emzirirken besin miktarlarında tüketilmesi güvenlidir. Tıbbi dozlarda kullanılması hakkında yeterli bilgi yoktur.

Çocuklar

Çocukların besin miktarlarında tüketmesi güvenlidir. Yeni doğanlara ve küçük çocuklara yüksek miktarlarda havuç suyu vermek tehlikeli olabilir. Ciltte sarılaşma ve diş çürüğü yapabilir.

Alerji

Baharatlara, kerevize ve benzer bitkilere alerjisi olan kişilerde alerji yapabilir.

Diyabet

Diyabet ilacı kullanan kişilerde ilaçlarla etkileşime girerek kan şekerini aşırı düşürebilir.

Havucun Besin Değerleri

*Bu değerler 2000 kalorilik bir günlük diyet için geçerlidir. Kalori ihtiyacınız yaşam tarzınıza göre daha az veya fazla olabilir.